Gdy któryś z robotników nie osiągnął dziennej normy w ciągu kilku kolejnych dni, pomocy udzielał mu instruktor. Jeśli jednak okazywało się, że nie może spełnić postawionych mu wymagań, przenoszono go do pracy lżejszej, odpowiadającej lepiej jego możliwościom. Gdy i tam nie osiągnął pożądanej wydajności, zwalniano go z pracy.
Opisany wyżej sposób pobudzania do pracy (system motywacyjny) jest często określany mianem „kija i marchewki”. Zawiera bowiem silne wzmocnienia pozytywne – nagrody – w postaci wysokich premii oraz bodźce negatywne – kary – takie, jak: bardzo szczegółowa kontrola procesu i wyników pracy (zgodności działania z instrukcją, a wytworu z wzorcem), zmniejszenie wynagrodzenia, przeniesienie do pracy lżejszej, a zatem i gorzej płatnej, zwolnienie.
Wspomnieliśmy wyżej o wyjątkowo ważnej roli instruktora w podnoszeniu indywidualnej wydajności pracy. Jest to tylko jeden z przykładów współpracy kierowników i wykonawców. F.W. Taylor silnie akcentował znaczenie tej współpracy w realizacji zasad naukowego zarządzania. Aby zbliżyć do siebie te dwie grupy pracowników oraz uczynić kierowników bardziej kompetentnymi i lepiej przystosowanymi do wymagań współczesnej produkcji – dzięki specjalizacji – podzielił on obowiązki tradycyjnego majstra na osiem osób: czterech urzędników w biurze i czterech majstrów w warsztacie. W ten sposób oddzielił wykonawstwo od przygotowania pracy, wprowadzając tzw. organizację funkcjonalną, czyli taką, w której każdy majster wypełnia tylko określone i ograniczone funkcje – logicznie powiązane ze sobą zadania i czynności.
W funkcjonującym systemie Taylora każdy robotnik współpracował na bieżąco z następującymi urzędnikami działu organizacji:
– 1) zlecającym zadania do wykonania i ustalającym przebieg pracy,
– 2) badającym i określającym sposób wykonania poszczególnych czynności oraz opracowującym karty instrukcyjne,
– 3) obliczającym pracochłonność i kalkulującym koszty,
– 4) czuwającym nad dyscypliną pracy, oraz majstrami warsztatowymi:
– 1) majstrem przebiegu robót, który dostarczał potrzebnych instrukcji, rysunków, modeli, materiałów i narzędzi,
– 2) majstrem instruktorem analizującym pracę i udzielającym wskazówek dotyczących tego, jak posługiwać się narzędziami,
– 3) majstrem kontrolerem, sprawdzającym czas zużyty na obróbkę i porównującym wytworzony produkt ze wzorcem,
– 4) majstrem konserwacji, który zajmował się utrzymaniem w dobrym stanie maszyn i urządzeń warsztatu oraz niezbędnymi naprawami.
Leave a reply