POJĘCIE KULTURY – CIĄG DALSZY

Poziom indywidualny jest charakterystyczny dla jednostki ludzkiej, obejmuje jej osobowość. „Program” jest w tym przypadku unikatowy – nie ma bowiem dwóch identycznych osób. Jest także w pewnym stopniu uwarunkowany genetycznie.

Co jednak dokładnie zawiera „kulturowy program”, pozwalający grupom ludzi uzyskać własną, odrębną tożsamość? W 1951 r. dwoje badaczy, Kluckhohn i Kroeber, zebrało ponad 150 różnych definicji opisujących treść pojęcia kultury. Na ich podstawie sformułowali własną syntetyczną definicję. Według nich kultura „sprowadza się do schematycznych sposobów myślenia, odczuwania i reagowania, nabytych i przekazywanych głównie poprzez symbole, będące tworami grup ludzi i zawierające konkretyzacje w postaci artefaktów, samo sedno kultury stanowią tradycyjne wyobrażenia, a w szczególności przypisane im wartości. Pod wieloma względami kultura przypomina osobowość”, jest specyficzną osobowością społeczeństwa [Kroeber, Kluckhohn, 1951],

„Program kulturowy” zapewnia zatem uczestnikom grupy wzorce reakcji, gotowe odpowiedzi na wiele podstawowych pytań. Są one przekazywane w postaci artefaktów, czyli sztucznych tworów kulturowych. Artefakty kulturowe dzielą się na: fizyczne, językowe i behawioralne.

Artefakty fizyczne są namacalnymi tworami danej kultury, takimi jak sztuka, architektura – to wszystko, co bywa określane mianem „kultury materialnej”. Artefakty językowe to po prostu język, którym posługują się uczestnicy kultury. Przedstawiciele różnych nacji mówią odmiennymi językami w ramach wielu kultur narodowych istnieją różne dialekty i regionalizmy. Również język wielu profesji, grup społecznych i całych organizacji jest specyficzny i dość hermetyczny, zawiera charakterystyczne metafory, słowa i zwroty. Nawet długoletni uczestnicy tych organizacji i grup często nie są tego świadomi. Natomiast zewnętrzny obserwator lub nowy uczestnik z dość dużą łatwością może zauważyć istnienie tego szczególnego języka.