Punkt widzedzia zarządzających i procesu zarządzania

Podstawą tworzenia się w organizacjach różnych układów gry, czyli takich powiązań, w których względnie stały zestaw uczestników przez dłuższy czas gra z osobna o różne stawki, jest struktura formalna. Formalny podział zadań, uprawnień i odpowiedzialności, a także formalne procedury i reguły działania oraz współdziałania są osnową gier. Na niej rozwijają się więzi nieformalne. Mówiąc inaczej, struktura formalna jest punktem wyjścia gry zarządzania, ale także szczególnie ważną stawką w tej grze. – Gdyż jest podstawowym regulatorem zachowań wielu uczestników organizacji (szczególnie „nie-graczy”), narzędziem pozwalającym dominującej koalicji kierownictwa strukturalizować społeczne otoczenie ich gier.

Z punktu widzenia zarządzających i procesu zarządzania szczególnie duże znaczenie ma wyróżnienie graczy i „nie-graczy” [Piotrowski, 1990, s. 109 i nast.j. Podział ten jest oczywiście podziałem względnym, pewną idealizacją. Nie mamy tu na myśli „sztywnych” typów psychologicznych, lecz to, że uczestnicy organizacji różnią się w danym momencie pod względem indywidualnej skłonności do ryzyka i gry.

Gracz ma janusowe oblicza. Jedna jego twarz należy do racjonalnego decydenta, który kalkuluje działania ze względu na własne, zmienne interesy, wartości, preferencje oraz zmienną ocenę szans i zagrożeń związanych z zachowaniem innych. Druga twarz wyraża emocje, pasje i namiętności związane bardziej z samą grą niż jej wynikiem. Jest to oblicze człowieka popychanego do działania przez specyficzny instynkt gry. To właśnie gracze kształtują podstawowe rozwiązania w sferze organizacji i zarządzania. Udział innych może być, i często jest, bierny. Niektórzy uczestnicy organizacji są (w danym miejscu i czasie) jedynie przedmiotami gier.