Dotarcie do zainteresowanych przedsiębiorców takich informacji umożliwia im w praktyce równe szanse w ubieganiu się o udzielenie zamówienia. Nie wystarczy bowiem stosowne zaproszenie do udziału w przetargu i przedstawienie wymagań dotyczących zamówienia, skoro

Nikt nie miał już wątpliwości co do tego, że informacja jest jednym z najważniejszych źródeł władzy, że dyrektor wykorzystuje nowy system do rozszerzania swoich wpływów na całą organizację. Jego działania doprowadziły do zmiany istniejących od dawna procedur, norm i zwyczajów, zmieniły podsystem społeczny firmy. Korzystając z posiadanych przez siebie informacji Franklin coraz częściej rozmawiał z kierownikami niższych szczebli, rozwiązując konkretne problemy i podejmując decyzje z pominięciem wicedyrektorów. Ci ostatni zostali wzięci „w dwa ognie”. Być może jedynym wyjściem z tej trudnej sytuacji byłoby zamontowanie komputerów wszędzie. Czy jednak nie powiększyłoby to chaosu w hierarchicznej strukturze?

Nie istnieje jeden, uniwersalny styl zarządzania „sprawdzający się” we wszystkich państwach. Sposób, w jaki menedżerowie podejmują decyzje, formułują i realizują cele, zależy bowiem także od tego, z jakiej kultury się wywodzą i w jakim kraju działają. Kultura wpływając na preferencje i postawy pracowników „wyznacza” adekwatny do nich system motywacyjny. Współok- reśla także styl pracy poprzez aspiracje i wizje świata pracowników.

„Rezultaty wydawały się zadowalające: najpierw powoli, a potem z wzrastającą pewnością rosła produkcja (uznana za «wskaźnik dobrego samopoczucia»). Równocześnie robotnice mówiły, że są mniej zmęczone i że praca nie wymaga jakiegoś specjalnego wysiłku z ich strony. Poglądy te – niezależnie od tego, czy były sformułowane precyzyjnie, czy nie – wskazywały na wzrost zadowolenia, wynikający z porównania ogólnych warunków panujących w pokoju prób i w innych pomieszczeniach” [Mayo, 1945 Kurnal I972a, s. 350]. Gdy jednak w dwunastym etapie badań (po wielu tygodniach od ich rozpoczęcia) powrócono do pierwotnych warunków pracy, okazało się, że produkcja dzienna i tygodniowa wzrosła, osiągając poziom wyższy niż kiedykolwiek w przeszłości (chociaż wydajność godzinowa spadła o niewielki ułamek). W ciągu kolejnych 12 tygodni nie zaobserwowano tendencji spadkowej. Wystąpiła tu zatem podobna sytuacja jak w przypadku eksperymentu z oświetleniem. W następnym okresie powrócono do warunków etapu siódmego (15 minutowa przerwa przed południem i śniadanie oraz 10 minut przerwy po południu). Wydajność pracy wzrosła jeszcze bardziej i utrzymywała się na tym najwyższym poziomie aż do końca eksperymentu, czyli przez 31 tygodni.

Tworzenie przepisów wynika często z bardzo subiektywnych przesłanek. Dla niektórych urzędników jest to z różnych względów korzystne: zmniejsza ich odpowiedzialność, eliminuje niepewność w działaniu, zwiększa władzę, prestiż itp. Są również tacy, którzy uważają po prostu, że dzień bez wydania nowej normy jest dniem straconym. Wywierają oni naciski – w większości niestety skuteczne – w kierunku zwiększenia stopnia formalizacji. Zapanowanie przez kierownictwo organizacji nad tymi, w znacznej mierze żywiołowymi, procesami jest niezwykle trudne. Mechanizm ten, choć w bardzo uproszczonej formie, również uwzględniliśmy na schemacie.

Systemy organizacyjne mają zdolność doskonalenia się, mogą zwiększać swoją sprawność i stopień zorganizowania, mogą wprowadzać rozmaite innowacje techniczne, organizacyjne, ekonomiczne, społeczne itd. To różni organizacje od innych systemów otwartych, na przykład od organizmów biologicznych, które trwając zwiększają swoją entropię, nieuporządkowanie i nieuchronnie zmierzają do rozpadu. Zdolność do doskonalenia się nie oznacza jednak, że wszystkie organizacje automatycznie zwiększają sprawność swego funkcjonowania – mogą, ale nie muszą. Obok firm, które trwają i rozwijają się od lat, istnieją takie, które przeżywają kryzys, i takie, które dziś lub jutro zejdą ze sceny biznesu, zbankrutują. Przypomnijmy to, o czym wiedzą wybitni menedżerowie: „nie ma złych interesów, może być tylko złe, nieudolne zarządzanie”.

Termin wykonania prac określonych umową z wykonawcą niekoniecznie musi pokrywać się z czasem zakończenia i oddania inwestycji. Uzależnione jest to od zakresu prac, jaki umowa nakłada na wykonawcę. Istotne są tu nie tylko terminy rozpoczęcia prac, i zakończenia przedmiotu umowy, ale również terminy poszczególnych etapów budowy, zakres robót do

Fizyczny i umysłowy wysiłek przy pracy jest czymś równie naturalnym i potrzebnym jak zabawa i wypoczynek. Zewnętrzna kontrola i kary nie są jedynymi sposobami skierowania wysiłku zatrudnionych w kierunku osiągania celów organizacyjnych. Człowiek zdolny jest do kierowania sobą i samokontroli dla osiągania celów, które uznał za swoje.

Tego samego dnia powołano zespól przygotowawczy. Zgodnie u ustawą zespół ma bardzo skomplikowany skład. Potrzebni są przedstawiciele Ministerstwa Finansów, banku, centralnego organu administracji państwowej, stowarzyszenia naukowo-technicznego itd., nawet organizacji działającej na rzecz, ochrony środowiska. Wojewoda łomżyński sprawę uprościł powołując cztery osoby, wszystkie z bezpośrednio podległych sobie instytucji.

W ramach systemowego podejścia do organizacji i zarządzania wypracowano wiele rozmaitych metod i technik rozwiązywania problemów praktycznych. W sposób systematyczny przedstawił je w swym poradniku J. Kisielnicki [Kisielnicki, 1986], Jedną z najbardziej popularnych metod i jednocześnie metodą najbardziej reprezentatywną dla „humanistycznego” nurtu w obrębie tego ujęcia jest zarządzanie przez cele (management by objectives) [Humble, 1972],

Należy działać tak, by pod koniec rozmowy pracownik miał odczucie, że został potraktowany fair. Kierownik nie powinien wypowiadać wyrazów współczucia, gdyż trącą one obłudą. Sukcesem jest nie samo przekazanie decyzji i zaakceptowanie jej przez podwładnego, ale ukształtowanie sytuacji, w której pracownik nie tylko nie traci motywacji, lecz jeszcze zwiększają [Sinn, 1989],

Każde stanowisko, każdy pracownik administracji musi mieć wyraźnie i na piśmie określone zadania, uprawnienia i odpowiedzialność. Ich zakresy powinny być sobie równe, co można wyrazić w postaci formuły: zadania = uprawnienia = odpowiedzialność

Podejście systemowe – systemowa rewolucja – jest jedną z najbardziej charakterystycznych cech rozwoju nauki w drugiej połowie dwudziestego wieku w ogóle, a nauk o organizacji i zarządzaniu w szczególności.

W tym czasie za słowami szybko szły czyny. Posłano więc emisariuszy do ekspozytur białostockiego PSiTWM w suwalskie i łomżyńskie, aby na zebraniach robotniczych przedstawić korzyści, jakie wynikną z opuszczenia macierzystego przedsiębiorstwa i przejścia z dobrodziejstwem inwentarza do RPM-ów.